مقدمه
در این مقاله به بررسی تفاوت کنسانتره و پوره میوه جات خواهیم پرداخت. همان طور که میدانیم مصرف میوه و سبزیجات در هرم غذایی نقش به سزایی دارد و برای سلامتی و تندرستی بسیار مهم می باشد. این گروه غذایی بخشی از نیاز بدن به مواد معدنی و انواع ویتامین ها، آنتیاکسیدانها و غیره … را تأمین میکند. كنسانتره و پوره میوه به عنوان يك فرآورده غذايي تغليظ شده در تولید انواع آب ميوه، شربتهاي ميوه به عنوان يك نوشيدني متداول و نوشابهسازي كاربرد فراواني دارد زيرا هميشه امكان استفاده از ميوههاي تازه وجود ندارد ولي این نوشیدنی ها را می توان در زمان های مختلف استفاده کرد.
کنسانتره میوه
كنسانتره میوه، به معني آب ميوه طبيعي تغليظ شده است. مشخصهی اصلی كنسانتره شفافيت، نداشتن ناخالصي و وزن حجمي بيشتر آن نسبت به آبميوه میباشد.مواد مغذی تشکیل دهنده کنسانتره میوه ها عبارتند از : اسید آمینه، ویتامین، مواد معدنی، فسفر وکلسیم. امروزه بسیاری از صنایع آبمیوه خود را از کنسانتره میوه می سازند.
دلایل تبدیل آبمیوه به کنسانتره و فواید آن
با کنسانتره کردن میوه و آبمیوه و گرفتن آب موجود در آن و باقی ماندن مواد مؤثر میوه، وزن و حجم به شکل قابل ملاحظه ای کم می شود و حدود ۳ تا ۷ برابر غلیظتر می گردد و در نتیجه حمل و نقل آن راحتتر انجام می گیرد و هزینه مصرف کاهش می یابد. همچنین کنسانتره میوه و آبمیوه به راحتی با اضافه نمودن حلال آب به حالت اولیه خود برمیگردد و آماده مصرف می شود و می توان آن را به مدت طولانیتر و در دماهای معمول نگه داری کرد.
برای کسب اطلاعات بیشتر دربارهی کنسانتره و کاربرد آن می توانید به مقالهی «کاربرد کنسانتره در صنایع غذایی» مطالعه فرمایید.
پوره میوه
پوره به فرانسوی: Purée به نوعی ماده خوراکی گفته میشود که عمدتاً با خرد کردن و پختن ترهبار، سبزیجات، حبوبات، میوه خام و مخلوط و یکدست کردن آنها و سپس از الک گذراندن آن درست میشود. پوره به عنوان یک پیش غذا یا تکمیل کننده ظرف غذا و همچنین سس در شیرینیهای پختنی مانند پای و تارت بر روی خمیر قرار گرفته و استفاده میشود.
پوره میوه فرآورده ای غذایی است که در تولید آبمیوه غیرشفاف مورد استفاده قرار میگیرد و غلظت این نوع آبمیوه نسبت به انواع دیگر آن بیشتر می باشد. پوره میوه طبیعی سرشار از ویتامین و املاح معدنی میباشد که در رنگها و مزههای مختلف یافت می شود. از جمله پوره میوه جات عبارت اند از: سیب، زردآلو، هلو، گلابی، توت فرنگی و آلو قرمز، و دیگر میوههای شیرین و ترش و ملسی که سرشار از فیبر و ویتامینهای A، B، C و ….می باشند. همچنین می توان با استفاده از چاشنی های مختلف پورهها را طعمدار کرد از جمله این چاشنی ها می توان به شیر، شکر، خامه یا کره اشاره کرد.
خاصیت های مهم کنسانتره و پوره میوه جات
کنسانتره و پوره میوه ها از محبوب ترین محصولات آبمیوه است و دارای خواص بیشماری می باشد که عبارت اند از:
- دارای انواع ویتامین ها
- هضم کننده سریع غذا
- کاهش دهنده فشارخون
- تقویت کننده سیستم ایمنی بدن
- تنظیم کننده قند خون
- بالا بردن مقاومت بدن در برابر بیماری ها
خواص برخی پوره های میوه
پوره هلو
پوره هلو سرشار از مواد مغذی و معدنی، آهن و ویتامینها به خصوص ویتامینهای A ,B1 ,B2 است. مواد قندی هلو ترشحات هاضمه را تقویت میکند و هضم غذا را آسان میسازد. پوره هلو خاصیت ملین بودن دارد و به لحاظ داشتن سلولزهای نرم، مواد قندی و نشاستهای آن به راحتی در معده هضم میشود.
پوره سیب
پوره سیب منبع خوبی از فیبر محلول است که به کاهش اختلالات روده کمک میکند؛ این میوه چربی و سدیم ندارد و سرشار از ویتامینهای گروه B است که در حفظ سلولهای قرمز خون و سیستم عصبی موثر است.
پوره آلو
پوره آلو سرشار از مواد معدنی مانند فسفر، منگنز، مس و پتاسیم است. این ماده غذایی دارای روی و آهن و مقداری کلسیم است. آلو سرشار از ویتامین C , A , K میباشد و دارای مقادیر فراوانی از نیاسین، ریبوفلاوین و تیامین است. پوره آلو ملین، صفرا بر، رافع عطش، دافع بلغم و تب بر است.
پوره هویج
پوره هویج و دارای آهن و ویتامین A بسیاری است. پوره هویج برای تقویت سیستم ایمنی و رشد سلولهای بدن بسیار موثر است.
تفاوت کنسانتره و پوره میوه
چگونگی تولید کنسانتره میوه
کنسانتره به فرانسوی Concentrate شکلی از ماده است که اکثر اجزای اصلی تشکیلدهنده یا حلال آن را حذف نمودهاند.
كنسانتره میوهجات، حاصل شستشو، آبگيری، فيلتراسيون (حداقل در دومرحله) و تغليظ آب حاصل از آن است. فيلتراسيون عموماً تحت خلاء يا به صورت سراميكي انجام میشود و آب حاصل از آن براي شفاف شدن بايد تمام فيبرها و آنتياكسيدنهاي خود را در پشت درام فيلترها يا استوانههاي سراميكي از دست بدهد.
كنسانتره تولید شده در مخازن يا بشكه نگهداری میشود و براي مصرف باید شش برابر حجم، به آن آب و در صورت لزوم عطر و بو و اسانس و ويتامين از دست رفته را اضافه کرد.
چگونگی تولید پوره میوه
برای تولید پوره میوهجات ، ميوه تازه ، شستشو ، دانه گیری و سپس با فشردن ، آب میوه همراه با بافت گوشتی ميوه جدا میشود . به محصول نهایی پوره میوه گفته میشود. اين پوره بدون شكر و سایرافزودنی ها بوده و صددرصد طبيعی است و انواع ويتامينها، چربیها و آنتياكسيدانها در آن وجود دارد .
پوره تولید شده در مخازن يا بشكه ریخته شده و در دمای ۱۸- درجه سانتیگراد نگهداری میشود . براي مصرف کافیست آنرا از فریز خارج و بدون هیچگونه افزودنی مصرف نمود.
مقایسه کنسانتره و پوره
- گوشت میوه تا حدودی در پوره نسبت به كنسانتره بیشتر می باشد.
- مقدار پكتین و مواد جامد غیر محلول در پوره بیشتر از كنسانتره می باشد.
- تفاله پوره فقط شامل پوست ـ دانه ـ هسته و دم میوه می باشد در حالیكه در مورد كنسانتره شفاف شامل نشاسته، پكتین، هسته، دم میوه، پوست و دانه می باشد.
- اوپراسیون پوره بعلت ویسكوزیته بالاتر نسبت به كنسانتره مشكل تر می باشد
- پوره بعلت عدم شكستن پیوندهای پكتین دارای ویسكوزیته بالاتری می باشد.